روزنامه آرمان

 

 

     ایران بهره مند از بستر فرهنگی و ادبی عظیمی است و در تاریخ خود شاعران بزرگی را جای داده است، با توجه به این ریشه ادبی مشاعره چه کارکردهایی در جامعه می تواند ایفا کند؟

     شعر، ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و کمتر فرد ایرانی را می توان پیدا کرد که شعری را حفظ نباشد و در زندگی از آن استفاده نکرده باشد . شعر، جدا از  حکمت ها و فلسفه هایی که در خود  نهفته دارد ، می تواند کارکردهای روان شناختی داشته باشد  و باعث ایجاد آرامش شود. تا آنجا که بسیاری از درس های آموزنده در زمینه های مختلف  و گاهی هدفمند شدن ذهن های آگاه و تغییر مسیر حرکت از بیراهه ها به واسطه یک بیت شعر در انسان شکل می گیرد و می تواند در ذهن و روح او تأثیر شگرفی داشته باشد. و اینکه ذائقه و طبع شاعرانه و علاقه به شعر و ادبیات در ذات ایرانیان نهادینه شده است حقیقتی ست انکار ناپذیر .تا جایی که در دنیا جدا از تاریخ درخشان و پیشینه ی قوی فرهنگی و توانمندی های علمی ، ایران را به با شعر هم می شناسند. در این میان، مقوله مشاعره در دستگاه های مختلف و برنامه های متنوع اعم از آموزش و پرورش قدمی تأثیر گذار  برای الفت و نوجوانان  و جوانان با شعر است.تا آنجا که می تواند باعث ریشه دواندن این هنر  در وجود افراد شود و گاهی می تواند در آینده ای نه چندان دور به ثمر بنشیند

 

     مشاعره در آشنایی نسل های جدید با ادبیات چه نقشی دارد؟

مشاعره بسترساز آشنایی نسل‌ها با ادبیات و پیشینه ی فرهنگی غنی ایران زمین است  و در این زمینه نقشی مهم و غیر قابل انکار دارد تا جایی که می تواند نقطه ی شروعی برای استعدادهایی باشد که بی آنکه بدانند ذوق سرودن دارند  و باعث زدن جرقه ای در نهاد شان می شود تا بتوانند استعداد خود را کشف کنند؛

     در سنت و پیشینه ما شعر رسانه قوی بوده است و رواج شعر نقش پررنگی داشته است، شعر در جامعه ما در میان ادیبان و ادب دوستان و همچنین توده‌های مردم به شیوه‌های مختلفی مانند نقالی شاهنامه، شعر خوانی در قهوه خانه، پرده خوانی و همچنین مشاعره نفوذ کرده بود، به نظر شما چه عواملی باعث شده است موضوع مشاعره کمتر مورد توجه قرار بگیرد؟

 کار فرهنگ و ادبیات فقط باید به دست متخصصان در این حوزه اداره شود به نظر من حتی کارمند، کارگران و مسئولان هماهنگی نیز باید از ادبیات سررشته داشته باشند، تهیه کنندگان برنامه های ادبی نباید تهیه کنندگان عام باشند با این تعابیر هر کس نباید در حوزه ادبیات برنامه تولید کند مگر متخصصان در این زمینه ، البته در مسائل دیگر هم باید همین طور باشد اما چون زبان فارسی به نوعی وحدت ما رادر بر می گیرد از اهمیت زیادتری برخوردار است.

     مشاعره می تواند در تدوام شعر جامعه ما اثری داشته باشد؟

     آنچه مسلم است این است که با شعر می توان در جامعه آرامش برقرار کرد، با شعر می توان مضامین قرآنی را بیش از پیش در اذهان مردم جای داد به همین دلیل تولید برنامه هایی چون  «مشاعره» می تواند در حوزه شعر طیف بزرگی از جامعه را به خود جذب کند.

     متأسفانه هنوز در حوزه شعر کاری اساسی که به پیشبرد آن کمک عمده ای شود و به استعداد یابی بیانجامد صورت نگرفته است. در سیستم فرهنگی ما  شعر جایگاه عمده ای  ندارد، در نهادهایی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری هنوز برنامه‌ی هدفمندی  برای شعر ارائه نشده در  این میان  تنها به برگزاری جشنواره‌های ادبی می توان اشاره کرد که البته این روند تنها در تقویت و جهت مند کردن توان شعری می تواند تأثیر داشته باشد و تآثیر چندانی در پرورش و شناسایی استعدادهای نهفته ندارد

     ترویج مشاعره باید از کجا آغاز شود؟ صدا و سیما یا آموزش و پروش و یا نهادهای دیگر؟

بی تردید دامنه مسائل فرهنگ به وی‍ژه شعر و ادبیات در مملکت ما وسیع است . طی سال ها ی اخیر شاهد برگزاری برنامه هایی چون نقد شعر و مشاعره بوده ایم قاعده برگزاری برنامه های نقد شعر و مشاعره این است که چه در آموزش و پرورش و چه در صدا و سیما ، در آن از شاعران زبده و کاردانی که در مصدر کار هستند ، استفاده شود .تا بتوانند بیشترین بازدهی را داشته باشند و به آسیب شناسی شعر بپردازند

مسلما تلویزیون می تواند نه به عنوان یک تولید کننده صرف بلکه به عنوان رسانه ای ملی که عموم مردم با آن سروکار دارند در این زمینه جوابگوی سلایق مخاطبان خود نیز باشد .

اگر چنین روشی در پیش گرفته شود تردیدی نیست که برنامه هایی از این دست نه تنها در داخل کشور بلکه در شبکه های فارسی زبان دیگر نیز با استقبال خوبی مواجه  می شود  .

البته آموزش و پرورش هم خصوصا در مقاطع راهنمایی و متوسطه می تواند در این زمینه موثر واقع شود که باید نگاه جدی‌تری به این مقوله داشته باشد و مشاعره را در برنامه‌های درسی  جای دهد

    درباره مشاعره با شعرها نو و سپید چه نظری دارید؟

انکار نمی کنم که خصوصا  در دهه های اخیر تمایل  به شعر سپید، نیمایی نه تنها بین شعرا بلکه در عموم مردم  زیاد  شده است، اما هنوز اکثریت مردم با شعر موزون ارتباط بهتری برقرار می‌کنند و ذهن ها برای به خاطر سپردن شعر کلاسیک آماده ترند تا شعر سپید ؛پس می توان نتیجه گرفت که هنوز هم مشاعره با شعر کلاسیگ شور دیگری می تواند داشته باشد

در سال‌های اخیر رسانه‌ها رشد زیادی داشته‌اند اما از ابزارهای مدرن در عرصه شعر استفاده نشده است، در این میان حرکتی که شبکه آموزش سیما در عرصه شعر و مشاعره چندسالی است آغاز کرده است، جای خالی مشاعره در رسانه ها چه آسیب هایی را به همراه داشته است؟

بررسی جایگاه و نقش زبان و ادب فارسی در برنامه‌های تولیدی و خبری رسانهٔ ملّی نشان می دهد که آنگونه که شایسته است به شعر بها داده نشده است رسانه ی گسترده ای مانند سیما نباید تنها وسیله ای برای سرگرمی و وقت گذرانی به نظر بیاید بلکه می تواند به عنوان عمده ترین وسیله ی آموزشی بین تمام اقشار جامعه شناخته شود

تقویت زبان فارسی در رسانهٔ ملّی، پاسداشت شعر و جایگاه شعرا در فرهنگ سازی از مسائلی ست که می تواند  با ایجاد دغدغه در مدیران صدا و سیما نسبت به زبان و ادب فارسی، تشکیل کارگروه مشترک و بررسی ظرفیت‌های موجود برای  تقویت آموزش زبان و ادب به نتیجه ی مثبت برسد

ما سرچشمه های جوشان و مخاطبان علاقه‌مند گسترده‌ای در حوزه شعر داریم که باید با شیوه‌های به‌روز، پل ارتباطی میان آن‌ها برقرار کنیم.

     عموما نگاه به مقوله شعر در صدا و سیما نگاه تفننی است که کنداکتور برنامه‌ها را پر می کند، در این میان برنامه مشاعره شبکه آموزش با حضور مجری توانمندی مانند اسماعیل آذر جدی‌ترین برنامه‌ای است که نگاه تخصصی به شعر دارد و سعی بر تنوع بخشی دارد، خود شما به عنوان یک شاعر چقدر از این برنامه استقبال می کنید؟

     اسماعیل آذر، میان اهالی ادبیات چهره شناخته شده ای است، اجرای او در برنامه «مشاعره» فرصتی ایجاد کرد  تا در مورد جایگاه شعر در میان عموم مردم و همچنین برنامه سازی در این زمینه قدم مثبتی برداشته شود

     این برنامه ، زمینه ای برای  نشر حکمت و معنویت از طریق شعر بود که تا حدی هم به  خواسته خود رسید البته هنوز تلاش ها کافی نیست، زیرا برای ایران که قطب فرهنگی جهان است صدا و سیمایش باید به شعر بیشتر بپردازد و آن را در شبکه های مختلف گسترش بدهد. امیدوارم با مشارکت سازمان ها و یا نهادهایی که دل در گرو فرهنگ ایرانی – اسلامی دارند بتوان به آینده ای درخشان امیدوار بود

از وقت و حوصله ای که برای این گفتگو به خرج دادید سپاسگزاریم .

مجله رهاورد سرزمین نور :

گفتگویی با خانم حسنا محمدزاده شاعر اشعار حماسی:

1.مقام معظم رهبری از هشت سال دفاع مقدس به عنوان گنجینه ای تمام نشدنی یاد کرده اندچه پیشنهادی برای بهره برداری از این گنجینه برای آیندگان دارید؟

 

نگذاریم ارزش های دفاع مقدس به فراموشی سپرده شوند.

مهم این است که آیندگان با سیره ی زندگی شهدا آشنایی پیدا کنندو بدانند که آن ها در چه راهی قدم نهاده اندو جانشان را برای بدست آوردن چه ارزش هایی در طبق اخلاص نهاده اند زنده ماندن یاد و خاطره ی شهدا خوب است اما خوب تر از آن اشاعه ی اعتقادات و اهداف آن هاست.

همان طور که حماسه ی عاشورا برای همیشه در قاموس روزگار می درخشدباید یاد و سیره ی زندگی کسانی که تا پای جان در راه مقتدای خود و حفظ اسلام ناب، مقاومت کردند و پس از قرن ها یاد آور حماسه ی عاشورا شدند نیز  زنده بماند  و در سینه ی ایران همچون قلبی تپنده در تمام قرون  بزند و تاریخ را با چراغی که روشن کردند آذین ببندد

 

2.از چه طریقی می توانیم فرهنگ دفاع مقدس را گسترش دهیم، چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟

 

باید درون مایه ی کارمان را افزایش دهیم.اگر قلمی در دست داریم و می نویسیم داستان ، خاطره و یا شعری باشد که تصویر واقعی شهدا را منعکس کندو بتواند با همه ی نسل ها ارتباط برقرار کندتا همه بدانند که آنها که بودند و چه کردند

اگر فیلم یا مستندی می سازیم به گونه ای با شد که ایمان ، ایثار، استقامت ، صبر و شجاعتشان را به تمام معنا به نمایش بگذارد.

مبادا به خون شهدا خیانت شود

اگر چه کار دشواریست، اینکه سخن از یک گوشه ی تاریخ  جنگ ، افتخار ،مظلومیت و شهادت  به میان آید آن هم بر اساس اخبار و روایات شنیده شده.

که حق مطلب را ادا کردن، واقعیت ِهمان لحظات و روزها  و همان حالات و روحیات را می طلبد.  یعنی اگر آدم بخواهد حق مطلب را تمام و کمال ادا کند باید قدرت ماوراء الطبیعه داشته باشد تا آن حقایق را به فعلیت برساند اما همین تلاش ها هم ستودنی ست همین تلاش هایی که باعث شده جوانان امروز با اینکه جنگ را لمس نکرده اند با نگاهی عمیق و فارغ از پیش داوری  به زشتی ها و زیبایی های هشت سال جنگ و حماسه بپردازند واثرات ماندگاری را خلق کنند.

 

 

 

 

 

3. ضرورت آشنایی نسل سوم و چهارم انقلاب با دفاع مقدس از نظر شما چیست؟

 

آشنایی نسل های بعد و بعد تر با این حقیقت زنده ضرورتی انکار ناپذیر است با توجه به بُعد زمانی طی شده از دوران جنگ تا به امروز تفاوت و فاصله ی زیادی بین جوانان نسل امروز و نسل انقلاب احساس می شود.

آن ها چگونه زندگی می کردند؟...جوانان ما چگونه زندگی می کنند ؟...

آنها چه اعتقاداتی داشتند و اینها چه اعتقادی دارند؟...

آن ها برای به دست آوردن چه ارزش هایی تلاش می کردند ؟... اینها چه ؟...

اگر امروز شرایطی مشابه با زمان جنگ پیش بیاید جوانان ما چگونه برخورد می کنند؟

آیا خاضعانه جانشان را در طبق اخلاص می گذارند؟

همین تفاوت های عمده و به ظاهر بی اهمیت است که ضرورت آشنایی نسل های بعد را با  دفاع مقدس و جوانان انقلاب مشخص می کند.

 

4.ارزیابی شما از میزان تاثیر گذاری جشنواره فرهنگی هنری ره آورد سرزمین نور در عرصه ی فرهنگی هنری کشور چیست؟

 

خوشبختانه یکی از برنامه هایی که می تواند تاثیر زیادی در ارتباط نسل امروز با دوران جنگ داشته باشد همین جشنواره ها هستند

همین جشنواره ها هستند که در این زندگی های اداری ما را به فکر وا می دارند تا کمی به گذشته برگردیم و تاریخ را با چشم دیگری ورق بزنیم .

دنبال زندگی نامه ی شهدا برویم خاطراتشان را بخوانیم ، داستان هارا زیر و رو کنیم و برای مدتی هرچند کوتاه با آن ها زندگی کنیم ، در هوایشان نفس بکشیم و به یاد و عشقشان قلم بزنیم و قدم برداریم.

 

5.به نظر شما و ظیفه نهادهای فرهنگی هنری کشور چون اداره فرهنگ و ارشاد در رابطه با این جشنواره چیست؟

 

باید کمک کنند این برنامه و برنامه های نظیر آن هر سال از سال قبل با شکوه تر و وسیع تر برگزار شود و صدایش به گوش همه برسد تا مبادا گذشت زمان چون تلی از غبار روی ارزشهایمان را بپوشاند.

 

 

 

 

 

 

6.برای برگزاری این برنامه به صورت ملی چه پیشنهادی دارید؟

 

به نظر من اگر رشته های هنری جشنواره را افزایش دهند تا گروه های مختلفی از آن بهره برداری کنند در تمام اقشار جامعه سریع تر انعکاس داده می شود و هنرمندان و جوانان زیاد تری از آن استقبال می کنند

 

7.تعریف جشنواره از نظر شما در یک جمله ؟

 

قدمی وسیع به سوی آینده ای روشن