«بررسی شعر یدالله رؤیایی و دستاوردهای حجم گرایی برای ادبیات مدرن ایران» عنوان مطلبی است به قلم «حسنا محمدزاده» که میتوانید در این شماره مجله چامه بخوانید.

ادامه مطلب...

۰ نظر

۰ 23 March 23 ، 17:25

حسنا محمدزاده

در ادامه نیما و اخوان

تاملی در سه گانی های دکتر علیرضا فولادی با نگاهی به کتاب «زیر چترم باران»

منتشر شده در:

روزنامه اطلاعات

کتاب نیوز

برای دانلود و مطالعه کلیک کنید

۰ نظر

۰ 23 March 23 ، 17:12

حسنا محمدزاده

در سایه ابتهاج

ضمیمه ادبی هنری روزنامه اطلاعات/ 25 مرداد 1401

چه نقش می‌زند این پیر پرنیان‌اندیش

که بس گره ز دل و جان سایه بست و گشود

سایه از دنیا رفته و بازار اعمال نظرهای سطحی بر سر شعر و شخصیت و رویکردهای سیاسی او داغ است؛ تا حدی که جوانان خامی که در جایگاه نوۀ سایه‌اند و به زور، مجموعه شعری متوسط منتشر کرده‌اند، به خود اجازه می‌دهند بر شعر او خط بطلان کهنگی بکشند. فضای مجازی پر است از سخنان نسنجیده همراه با یکسویه‌نگری و احساساتی‌گری که می‌تواند ناآشنایان به شعر را در گمان افکند. آنچه خرده‌گیرانِ آشنا به زیر و بم شعر را به خروش واداشته و چندان بیراه هم نیست، نزدیکی شعر سایه با ذوق حاکم بر جامعه در نفی شعر داعیه‌داران هنر مدرن و پسامدرن است، اما با هر عینکی که بنگریم، آنچه به جا مانده یکسره سیاه نیست، لااقل نمی‌توان غزل او را با غزل تقلیدی شهریار و رهی معیری در یک سطح قرار داد؛ او نشان داده که غزل قدرت سازگاری با پارادایم‌های مدرن را دارد؛ هرچند که نتوانسته‌باشد غزلی کاملا نو و مدرن بگوید؛ وجه تشخّص غزل او، بازآفرینی نمادهای حافظانه برای بیان استبداد و اختناق حاکم بر جامعه و پیوستن به جریان سمبولیسم اجتماعی است، تا جایی که توانسته تصاویر و تمثیل‌های عرفانی و تغزلی را هم تبدیل به نمادهای اجتماعی کند و غزل را با تمام سرو صداهای حاکم بر فضای شعر، به دنیای امروز بکشاند؛ گرچه به این مسأله اذعان داشته‌باشیم که از حیث استخدام واژگان، تعابیر و ساخت‌های نحوی، اغلب نمادها، تمثیل‌ها و مضامین فکری متأثر از شیوۀ حافظ است.

نگریستن به هنرمند و اثر هنری با عینکی سیاه ویژگی روزگار ماست. فراموش نکنیم آنچه شاعری را در منظر همگان بزرگ می‌کند، علاوه بر شعر، زیست شاعرانه و داشتن وجودی است که بیشتر از سایه در معرض نور بوده‌است.

حسنا محمدزاده – 19 مرداد 1401

۰ نظر

۰ 29 August 22 ، 20:05

حسنا محمدزاده

شیوع سخیف‌نگری در شعر و ماجرای لباس تازه شاه (2)

در کتابی خواندم که یکی از چهره‌های معروف ادب فارسی که بی گمان در انحطاط شعر هم‌عصرانش سهم بزرگی داشته، «عنصری» است. او یکی از ضعیف‌ترین گویندگانی است که معروف است به نداشتن دید شعری و تجربۀ حسی و عدم استطاعت بر خلق تصاویر شعری نو و در سراسر دیوان او یک تصویر تازه نمی‌توان یافت؛ اما شهرت بیش از حد عنصری به استادی مسلم شعر (که حتما از کانال‌های دیگری به این شهرت و قدرت رسیده بوده‌است) سبب شده‌است که بسیاری از اهل ادب به اشتباه بیفتند و تصورشان نسبت به شعر دگرگون شود و همه جا سرمشق شاعری، راه و رسم عنصری معرفی شود. (شفیعی کدکنی، 1396: 526).

بی آنکه بخواهم یاد برخی شاعران هندی‌واره نویس روزگار خودمان افتادم که خبر صف‌های طولانی فروش کتاب‌هایشان، گوش به گوش می‌چرخد. آنها که شعر شناسند می‌دانند که در سراسر کتاب این حضرات یک تصویر یا یک اندیشۀ منحصر به خود شاعر نمی توان یافت. شعر معناگرایی که معنایش را از قرن ده و یازده بگیرد به درد همان قرن ده و یازده می‌خورد، حتی اگر زبانش نو باشد. شعر عارفانه‌نمایی که در هنرمندانه‌ترین حالتش در همان می و ساقی و سجاده‌ای که «حافظ» بارها از آن کار کشیده مانده‌است، برای دنیای امروز و انسان امروز چه خواهد داشت؟

من از جوان‌هایی که شعر شناس نیستند و در شعر گذشتگان مطالعه‌ای ندارند و این کپی‌های دست چندم را وحی منزل می‌پندارند توقعی ندارم. تعجب من از اساتید دانشگاهی است که اگرچه برخی‌شان در شعر معاصر، مطالعه و شناخت چندانی ندارند، اما لااقل شعر کهن را خوب می‌شناسند؛ پس چگونه نام این حضرات را در صدر تحقیقات دانشجویان‌شان قرار داده‌اند؟! شاید امروز به عمق فاجعه پی نبریم اما قطعا آیندگان خواهند گفت که قدرت‌های نامشروع عده‌ای مقلد شاعرنما، چه جوانانی را که به انحطاط شعری نکشاند و چه ابتذالی را که در شعر این روزگار رقم نزد.

حسنا محمدزاده- 24 خرداد 1401

۰ نظر

۰ 30 May 22 ، 18:20

حسنا محمدزاده

نگاهی به شعر و برخی تئوریهای رضا براهنی

بیست و سومین شماره دوماهنامۀ ادبی چامه منتشر شد (اردیبهشت و خرداد 1401)

«نگاهی به شعر و برخی تئوری های رضا براهنی» عنوان مطلبی است به قلم «حسنا محمدزاده» که میتوانید در این شماره مجله چامه بخوانید.

خبرگزاری ایسنا

۰ نظر

۰ 02 May 22 ، 03:03

حسنا محمدزاده

مقاله «بن مایه های فکری اثرگذار در شعر حکیم سنایی غزنوی»

مقاله پژوهشی «بن مایه های فکری اثرگذار در شعر حکیم سنایی غزنوی»

چاپ شده در فصلنامه «نقد، تحلیل و زیبایی شناسی متون» / اسفندماه 1400

برای دانلود و مطالعه مقاله کلیک کنید

۰ نظر

۰ 18 March 22 ، 14:07

حسنا محمدزاده

مقاله «بررسی تطبیقی مؤلفه‌های مکتب وقوع در غزل‌های وحشی بافقی و محمدعلی بهمنی»

مقالۀ پژوهشی «بررسی تطبیقی مؤلفههای مکتب وقوع در غزل های وحشی بافقی و محمدعلی بهمنی» چاپ شده در مجلۀ «پژوهشهای ادبی و بلاغی» دانشگاه پیام نور تهران اسفندماه 1400

برای دانلود و مطالعه مقاله کلیک کنید

۰ نظر

۰ 11 March 22 ، 17:48

حسنا محمدزاده

شیوع سخیف نگری در شعر و ماجرای لباس تازه شاه 1

حتما داستان «لباس جدید پادشاه» اثر «هانس کریستین اندرسن» نویسندۀ دانمارکی را خوانده اید. ماجرا از این قرار است که پادشاهی به خیاط ها سفارش لباس متفاوت و فاخر می دهد. دو خیاط شیاد از موقعیت سوء استفاده می کنند و می گویند ما متفاوت ترین و زیباترین لباس را می دوزیم، اما آدم های احمق نمی توانند آن را ببینند. شاه و وزیر و درباریان از ترس اینکه انگ احمق بودن بخورند، خودشان را به آن راه میزنند و از زیبایی لباس ندیده و نبوده تعریف میکنند و به این واسطه، شاه عریان راهی شهر میشود.

حکایت بسیاری از شعرها و کتابهای روزگار ما،شده حکایت «لباس جدید پادشاه».

می گویند خوب است، لابد خوب است که می گویند و لابد اگر بپرسیم خوبی اش کجاست؟ می گویند تو احمقی و نمی بینی. حالا باید پرسید با کدام چشم بصیرت روشن شده در درونتان، خوبی ها و زیبایی های نداشته را دیده اید که ما نمی توانیم ببینیم.

حسنا محمدزاده- 20 اسفندماه 1400

۰ نظر

۰ 02 March 22 ، 17:45

حسنا محمدزاده